Tết nguyên đán là dịp để mọi người sum họp, đoàn viên, vui chơi, ăn uống và thưởng thức những màn pháo hoa rực rỡ. Tuy nhiên, nếu không có ý thức tuân thủ pháp luật, việc sử dụng pháo nổ trái phép có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc về tính mạng, sức khỏe, tài sản và an ninh trật tự xã hội.
Vậy làm thế nào để phòng chống pháo nổ dịp tết nguyên đán? Hãy cùng LifeSkills Vietnam tìm hiểu trong bài viết này.
Phân biệt pháo nổ và pháo hoa
Theo Nghị định số 137/2020/NĐ-CP về quản lý và sử dụng pháo, pháo là sản phẩm có chứa thuốc pháo. Khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện sẽ gây ra phản ứng hóa học nhanh, mạnh, sinh khí, tạo ra hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian, gây ra tiếng nổ hoặc không gây ra tiếng nổ.
Pháo bao gồm pháo nổ (pháo nổ, pháo hoa nổ) và pháo hoa.
- Pháo nổ là sản phẩm được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện gây ra tiếng nổ.
- Pháo hoa nổ là sản phẩm được được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian.
Khác biệt căn bản nhất giữa pháo hoa với pháo nổ/ pháo hoa nổ là: Pháo nổ/ pháo hoa nổ không cho phép người dân tự sử dụng; pháo hoa không gây ra tiếng nổ và cho phép người dân được sử dụng trong một số trường hợp.
Thực trạng việc buôn bán và sử dụng trái phép pháo nổ ở Việt Nam
Việc buôn bán và sử dụng trái phép pháo nổ tại Việt Nam vẫn là một vấn đề nhức nhối, đặc biệt là vào các dịp lễ Tết. Mặc dù pháp luật đã cấm hoàn toàn hoạt động này, nhưng nhiều người vẫn cố tình vi phạm vì nhiều lý do như:
- Tâm lý thích đốt pháo để tạo không khí vui tươi trong các dịp lễ Tết.
- Lợi nhuận cao từ việc buôn bán pháo nổ.
- Sự thiếu hiểu biết về pháp luật hoặc chủ quan coi thường pháp luật.
Theo thống kê của Bộ Công an, trong năm 2023, các cơ quan chức năng đã thu giữ hơn 40.000 kg pháo nổ các loại. Tuy đã tiến hành rà soát và nghiêm cấm sử dụng pháo nổ chặt chẽ, nhưng để có thể giải quyết triệt để vấn đề này sẽ rất khó nếu ý thức của người dân không thay đổi.
Ngoài ra, để có thể hạn chế tình trạng này, cần có sự chung tay của toàn xã hội trong việc tuyên truyền, giáo dục và nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của pháo nổ. Và bên cạnh đó, mỗi người dân cần ý thức được trách nhiệm của bản thân trong việc phòng chống, ngăn chặn việc buôn bán và sử dụng trái phép pháo nổ. Chỉ khi có sự chung tay góp sức của tất cả mọi người, chúng ta mới có thể đẩy lùi được vấn đề này.
Quy định về phòng cháy pháo nổ theo Nghị định số 137/2020/NĐ-CP
Nghị định 137 quy định rõ các hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý, sử dụng pháo nổ bao gồm:
- Nghiêm cấm nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc chiếm đoạt pháo nổ; trừ trường hợp tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, cung cấp, vận chuyển, sử dụng pháo hoa nổ theo quy định tại Nghị định này.
- Nghiêm cấm nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép pháo hoa, thuốc pháo.
- Nghiêm cấm mang pháo, thuốc pháo trái phép vào, ra khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc vào nơi cấm, khu vực cấm, khu vực bảo vệ và mục tiêu bảo vệ.
- Nghiêm cấm lợi dụng, lạm dụng việc sử dụng pháo để xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, tính mạng, sức khỏe, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
- Nghiêm cấm trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố pháo hoa nổ hoặc thuốc pháo để sản xuất pháo trái phép; vận chuyển, bảo quản, tiêu hủy pháo không bảo đảm an toàn hoặc làm ảnh hưởng đến môi trường.
- Nghiêm cấm chiếm đoạt, mua, bán, trao đổi, tặng, cho, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố, làm giả, sửa chữa, tẩy xóa các loại giấy phép về pháo.
- Nghiêm cấm giao pháo hoa nổ, thuốc pháo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân không đủ điều kiện theo quy định.
- Nghiêm cấm hướng dẫn, huấn luyện, tổ chức huấn luyện cách thức chế tạo, sản xuất, sử dụng trái phép pháo dưới mọi hình thức.
Hậu quả của việc sử dụng pháo nổ trái phép
- Gây nguy hiểm cho tính mạng, sức khỏe của người sử dụng và người xung quanh. Pháo nổ có thể gây ra các vết thương, bỏng, mất mát các bộ phận cơ thể, thậm chí tử vong.
- Gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Pháo nổ sinh ra khí lưu huỳnh, điôxít nitơ, các bon và bụi của các ô xít kim loại, có thể gây ra các bệnh hô hấp, hen suyễn, mưa axit.
- Gây rối trật tự công cộng, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia. Pháo nổ gây ra tiếng nổ lớn, làm phiền người dân, cơ quan, tổ chức; có thể bị lợi dụng để xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
- Gây lãng phí kinh tế, ảnh hưởng đến sự phát triển của đất nước. Pháo nổ tiêu tốn nhiều tiền của người dân, gây thiệt hại vật chất, chưa kể các chi phí cho những người tàn tật và mất khả năng lao động do pháo nổ gây ra.
Kết luận
Sử dụng và tàng trữ, buôn bán các loại pháo nổ trái phép có thể làm gia tăng thiệt hại về kinh tế cho bản thân, gia đình và xã hội. Thậm chí, sử dụng pháo nổ có thể gây ra các tai nạn thương tâm cho bản thân. Cùng LifeSkills Vietnam nói không với việc sử dụng pháo nổ trái phép để bảo vệ bản thân và những người xung quanh.
Nguồn tham khảo: Luật Tiên Phong, Luật Sao Sáng
Đọc thêm: Nguyên lý hoạt động của hệ thống phun nước chữa cháy tự động
Đọc thêm: Dấu hiệu nhận biết lừa đảo Phishing và các lưu ý cần biết