Thực vật ở Việt Nam rất đa dạng và phong phú, tuy nhiên một số loài lại sở hữu khả năng gây ngộ độc cho con người. Hãy cùng LifeSkills tìm hiểu ngay nhé!
Một số loài thực vật có độc tại Việt Nam
Hạt của cây ngô đồng
Cây ngô đồng thân gỗ (Firmiana simplex), còn được gọi là cây bo rừng hoặc cây trôm đơn, là một loài cây thuộc họ Trôm (Sterculiaceae). Cây này có thể cao đến 7m và thường mọc hoang trong rừng, đặc biệt là rừng mưa nhiệt đới hoặc trên đất đá vôi. Vào mùa vụ, người ta thu hoạch hạt và lá cây ngô đồng.
Tuy thân, lá, nhựa cây ngô đồng được sử dụng làm thuốc quý nhưng quả và hạt lại chứa chất curcin rất độc, có thể gây bệnh ở gan và hệ tiêu hóa. Trẻ nhỏ nếu không may ăn phải hạt cây ngô đồng sẽ bị tiêu chảy, nôn ói, đau bụng, bỏng rát ở họng. Trường hợp ngộ độc nặng, bệnh nhân có thể bị ức chế hệ thần kinh trung ương, rối loạn tim mạch, xuất huyết tiêu hóa.
Trúc đào
Trúc đào là một loài cây bụi hay cây gỗ nhỏ, thường xanh trong họ La bố ma. Ăn phải trúc đào có thể gây ra các triệu chứng liên quan đến cả hệ tiêu hóa và tim mạch. Về tiêu hóa, người bị ngộ độc có thể gặp buồn nôn, nôn mửa, chảy nước dãi nhiều, đau bụng, tiêu chảy có thể kèm theo máu hoặc không.
Về tim mạch, các triệu chứng bao gồm rối loạn nhịp tim, thường bắt đầu với nhịp tim nhanh rồi chuyển sang chậm dưới mức bình thường. Tim có thể đập không đều và thiếu nhịp cụ thể. Trong những trường hợp nghiêm trọng, người bệnh có thể bị da nhợt nhạt và lạnh do tuần hoàn máu suy giảm hoặc không ổn định.
Ngộ độc trúc đào còn có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Các triệu chứng thần kinh có thể như là thờ ơ, run rẩy ở tay chân và cơ bắp, đột quỵ, suy sụp, thậm chí là hôn mê và trong một số trường hợp có thể dẫn đến tử vong. Ngoài ra, nhựa trúc đào có thể gây kích ứng da, làm sưng tấy, gây rát nghiêm trọng ở mắt và gây ra các phản ứng dị ứng như viêm da.
Cây hoa ngũ sắc
Cây thơm ổi, còn được gọi là hoa ngũ sắc, có tên khoa học là Lantana camara L. Quả của loài cây này chứa chất độc lantanin alkaloid hoặc lantadene A, có thể gây bỏng rát đường ruột, giãn cơ, rối loạn tuần hoàn máu và trong một số trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong. Nguồn gốc của cây này nằm ở bản đại của Trung Mỹ, thường mọc ở các khu đất trống, sườn đôi núi hoặc ven các bờ biển. Tuy nhiên, ở Việt Nam chúng cũng được trồng phổ biến để trang trí vì màu sắc rực rỡ của chúng.
Cây cà độc dược
Loài cây này có nhiều tên gọi khác nhau như Belladonna, Devil’s Berries (quả ác quỷ) và Death Cherries (quả anh đào chết). Cả lá và quả đều chứa độc tố nguy hiểm, nếu trẻ em ăn phải có thể dẫn đến tử vong.
Là một trong những loài cây độc nhất tại Tây bán cầu, chất độc của nó có thể gây ra mê sảng, ảo giác, giãn đồng tử, nhạy cảm với ánh sáng, tim đập nhanh, mất thăng bằng, đau đầu, phát ban, khô miệng và họng, líu lưỡi, táo bón và co giật. Nếu không được cấp cứu kịp thời, chất độc sẽ làm gián đoạn chức năng của nhiều cơ quan quan trọng như tuyến mồ hôi, hô hấp và nhịp tim dẫn đến tử vong.
Cây thông thiên
Thông thiên là một loài cây thuộc họ Trúc đào, có lá hình mác mọc so le với thân cây cao từ 3 đến 4 mét. Loài cây này có nguồn gốc từ châu Mỹ và hiện nay được trồng nhiều ven đường. Ở Việt Nam, hoa thông thiên thường có màu vàng rực rỡ, trong khi ở một số nơi khác, hoa có màu vàng cam và thường có 5 cánh. Quả của cây có hình thoi và màu xanh. Cây chứa nhiều chất độc trong hoa, lá, quả và hạt bao gồm các độc tố như thevetin, neriin và glycoside, có thể gây tử vong ở người nếu tiếp xúc hoặc tiêu thụ.
Xương rồng kiểng
Xương rồng kiểng, tên khoa học là Euphorbia trigona, có nhựa cây gây nguy hiểm khi tiếp xúc. Nhựa của loài cây này có thể gây bỏng da và mắt và nếu ăn phải, có thể gây tê cứng lưỡi và miệng cũng như nôn mửa. Vì hình dáng độc đáo của cây, một số người đã trồng loại cây này trong nhà để trang trí. Chúng ta có thể trồng chúng để làm vật trang trí trong nhà nhưng đừng trực tiếp đụng vào cây. Đặc biệt đối với nhà có trẻ em thì nên hạn chế sự tiếp xúc của trẻ với loại cây này.
Cây đại hoàng
Nhiều người rất yêu thích các món tráng miệng làm từ thân cây đại hoàng như bánh đại hoàng (Rhubarb Pie) mà không biết rằng lá đại hoàng sống có thể gây tử vong. Tiêu thụ một lượng lớn lá đại hoàng, dù sống hay đã nấu chín, có thể gây khó thở, nóng rát ở miệng và cổ họng. Nếu không được cấp cứu trong vòng 1 giờ, người ăn phải có thể bị co giật, xuất huyết nội, hôn mê, và cuối cùng là tử vong.
Cây trạng nguyên
Cây trạng nguyên nổi bật với những phiến lá bắc trên cùng có màu đỏ rực, hồng hoặc trắng, cùng chùm hoa nhỏ màu vàng ở giữa. Loài này thường được ưa chuộng để trang trí trong nhà vào dịp Giáng Sinh và lễ tết nhờ vẻ ngoài tươi vui và cái tên mang lại may mắn. Tuy nhiên, nhựa của cây trạng nguyên có thể gây kích ứng da và mắt, tương tự như các loài cây thuộc họ Thầu dầu (Đại kích). Nếu ăn phải lá trạng nguyên, có thể gây tiêu chảy hoặc nôn mửa.
Cây vạn niên thanh
Là một loài cây xanh quanh năm, có nguồn gốc từ rừng nhiệt đới Bắc và Nam Mỹ cũng như Tây Ấn. Đây là một trong những loại cây lá màu xanh phổ biến, dễ trồng với nhiều giống khác nhau, thường được sử dụng trong trang trí nội ngoại thất. Tuy nhiên, cây này cũng là một trong những thực vật độc hại nhất thế giới. Việc nhai bất kỳ phần nào của cây đều có thể gây ra cơn đau dữ dội trong miệng và cổ họng, tiết nhiều nước bọt. Trong một số trường hợp, có thể gây sưng cổ họng dẫn đến nghẹt thở.
Cây đỗ quyên
Hoa đỗ quyên là loại hoa cảnh được nhiều người yêu thích. Vào dịp Tết, nhiều gia đình Việt thường trồng vài chậu đỗ quyên trong nhà với hy vọng mang lại sự sung túc, đầy đủ cho năm mới. Tuy nhiên, rễ, thân, lá và hoa của cây đỗ quyên đều chứa độc tố, có thể gây buồn nôn, nôn mửa, chóng mặt và khó thở. Trẻ em nặng 25kg có nguy cơ ngộ độc nếu ăn từ 100 đến 250g lá đỗ quyên.
Kết luận
Việt Nam sở hữu đa dạng sinh học phong phú, trong đó có nhiều loài thực vật độc tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe con người. Nhận biết các loài cây độc là điều cần thiết để bảo vệ bản thân và gia đình, nhất là đối với trẻ nhỏ. Hãy thường xuyên cập nhật thông tin về các loài cây độc, nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe và an toàn cho bản thân và những người xung quanh nhé!
Nếu như có bất kỳ thắc mắc, hay cần sự hỗ trợ nào. Hãy liên hệ cho LifeSkills Vietnam để nhận được những sự hỗ trợ nhanh nhất nhé!
Tìm hiểu thêm các bài viết sau để có thêm thông tin cho mình nhé!
Nhận diện loài ếch độc ảnh hưởng đến con người